(Temsili Görsel a.1)
Teoman (T’ou-man), M.Ö. 220-209 döneminde Asya Hun Devleti‘ne hükümdarlık yapmış olan Türk Başbuğu, Mete Han‘ın da babasıdır. Çin kaynaklarında; Hun devletinin yöneticileri “Tanhu (Şanyü)” olarak anılmaktadır. Bu kelimenin; kumandan, kaan, han ya da imparator gibi bir anlamı olduğu tahmin edilir.
Asya Hun Devleti’nin kuruluşuna dair en net bilgiTeoman döneminde olduğu için, devletin kuruluşu Teoman ile birlikte (M.Ö. 220) kabul edilir.
Çin tarihinde M.Ö. 481 ile M.Ö. 256 yılları arasındaki “Savaşçı Devletler Çağı” toplulukları, sürekli savaş halinde olduğu için askerlik ve silah ihtiyacı artmıştı. Çin’de yaşanan bu karmaşık dönemde kuzeyden de Hunlar’ın akınları başlamıştı. Akınlara kendi imkanlarınca karşı koyan köylüler de yeterli olmayınca herkes tarafından bilinen meşhur “Çin Seddi“nin yapımına başlandı. Çin Seddi‘nin yapımı M.Ö. 214 yılında tamamlandı. Bu yapı günümüzde hala bir “dünya harikası” olarak bilinmektedir.
Bu dönemden sonra, Çin’de tek güç haline gelen Ch’in Devleti hükümdarı Shih Huang-Ti ilk olarak kuzeydeki boyları hedef almıştır. Ünlü general Meng Tien, Çin kaynaklarına göre 100.000 kişilik bir orduyla Hunlar’a saldırmış ve Hunlar’ın en önemli otlağı olan Ordos Bölgesi‘ni ele geçirmiştir. Bu şekilde ilk yenilgilerini alan Hunlar, Gobi Çölü ve İç Moğolistan‘a püskürtülmüşlerdir.
Bu savaş Hunlar’a karşı ilk kez büyük bir galibiyet alan Çinliler’in umutlanması ve ilk yenilgi alan Hunlar’ın, Çin’den gelen tehlikenin farkına varıp, boyların birleşmesini sağlaması açısından önemlidir. M.Ö. 209 yılında Ch’i hükümdarının ve generalinin ölmesiyle iç karışıklık çıkmıştı. Bu durumdan faydalanan Teoman Sarı Irmak’ı aşarak yeniden Çin’in içlerine girmiştir.
Biyografi Türündeki İlk Yazımdır Daha detaylı bilgi için Ahmet Haldun Terzioğlu nun Teoman Han adlı kitabını öneririm
www.kokturk.org
www.kokturk.org
(Asya Hun Devleti
Bayrağı, görsel a.2)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder